Қазақстанда тұрғын үй жағдайын жақсарту үшін біржолғы зейнетақы төлемдерін (БЗТ) пайдалану ережелеріне өзгерістер енгізгіледі, деп хабарлайды LS.
Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі қазақстандықтарға бұрын Отбасы банкіне БЗТ-ны пайдалануға мүмкіндік беруді ұсынады.
"Бүгінгі күні бұрын тұрғын үй құрылыс жинақтары салымдарына толықтырылған БЗТ пайдалану үшін (Отбасы банкіне қарыз алуды қоспағанда) алушыға БЖЗҚ шотына БЖЗҚ қайтару және БЖЗҚ алуға жаңа өтінімді іске қосу қажет. Ең төменгі жеткіліктілік шектерінің артуына байланысты БЗТ сомасы едәуір қысқартылатын болады", – делінген бұйрық жобасында.
Ал ең төменгі жеткіліктілік шектерінің ұлғаюына және жылжымайтын мүлік нарығындағы тұрғын үйдің қымбаттауына байланысты тұрғын үй құрылыс жинақтары салымынан қайтарылғаннан кейін өзінің арнайы шотынан тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін БЗТ пайдалануға рұқсат беру ұсынылады.
Енді министрлік келесі түзетулер енгізгізуді көздеп отыр:
- ерлі-зайыптылар (неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы Заңға сәйкес) арасында тұрғын үй құрылыс жинақтарына (БЗТ толықтырылған) мүмкіндік беру;
- тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы шарт бойынша құқықтарды иеліктен шығару фактісін қадағалау мүмкіндігіне байланысты үлестік қатысу шарты бойынша құқықтарды иеліктен шығару кезінде біржолғы зейнетақы төлемін БЖЗҚ-ға қайтару жөніндегі талапты алып тастау;
- еңбекке қабілеттілігін толық жоғалтқан кезде салымшылардың біржолғы зейнетақы төлеміне БЖЗҚ қаражатын қайтару талабын алып тастау.
Бұдан басқа, тұрғын үй қарызын рәсімдеу үшін алушылардың жеткілікті соманы жинақтауы үшін ақшалай қаражатты сақтау мерзімін сегіз жылға дейін ұлғайту ұсынылады. Қазіргі уақытта бұл мерзім үш жыл.
"Салымшыға шарттық соманы төлеу тұрғын үй құрылысы жинақтары туралы шарт күшіне енгеннен кейін кемінде үш жыл өткен соң жүргізіледі. Бұл ретте Ережеде көзделген БЗТ нысаналы мақсатын растау мерзімі тұрғын үй қарызын алу үшін жеткіліксіз, бұл салымшылардың жаппай наразылығының туындау қаупін тудырады", – деп түсіндірді министрлікте.
Естеріңізге сала кетейік, 2021 жылдың қаңтар айынан бастап тұрғындарға тұрғын үй жағдайын жақсарту, емделуге ақы төлеу немесе инвестициялық компанияларды басқаруға беру үшін БЖЗҚ-дан зейнетақы жинақтарының бір бөлігін мерзімінен бұрын алуға рұқсат етілген.
Сол жылдың желтоқсанында елде зейнетақы ақшасын алу үшін жеткіліктіліктің ең төменгі шегі күрт өсті. Сол кезде қазақстандықтарға жинақтаудың жеткіліктілік шегінен жоғары бөлігін Отбасы банкіндегі шоттарға аударуға мүмкіндік берілді.
Бұған дейін, LS редакциясы 2021 жылдан бастап зейнетақы қорынан үй сатып алуға шамамен 3,3 трлн теңге тәркіленгенін жазған болатын. Өтініштердің жалпы саны шамамен 1,4 млн.